از میان تمام ورزشکاران، ژیمناستها یکی از بالاترین نرخهای آسیبدیدگی را دارند.
ژیمناستیک یک ورزش بدنی سخت و پرتقاضاست که نیاز به قدرت و انعطافپذیری دارد. برای برتری در ژیمناستیک، ورزشکاران نیاز دارند که حرکات و مهارتهای پیچیده را بارها و بارها تمرین کنند که این موضوع فشار زیادی به قسمتهای مختلف بدن آنها وارد میکند. ژیمناستهایی که استراحت کافی نمیکنند، فرصت بهبود و قویتر شدن را نخواهند داشت.
چگونه آسیبهای ژیمناستیک رخ میدهند؟
بسیاری از آسیبهای ژیمناستیک ناشی از استفاده بیش از حد هستند: آسیب به استخوان، عضله، تاندون یا رباط که به دلیل استرس مداوم و تکراری بر روی همان قسمتهای بدن ایجاد میشود. شکستگیهای فشاری، تاندونیت و آسیبهای صفحه رشد از آسیبهای شایع ناشی از استفاده بیش از حد هستند. بدون استراحت و تشخیص توسط یک متخصص پزشکی ورزشی، آسیبهای جزئی ناشی از استفاده بیش از حد میتوانند به آسیبهای جدی تبدیل شوند که نیاز به دورههای طولانی بهبود و فاصله زمانی قابل توجه از تمرینات ژیمناستیک دارند.
فرودهای سخت، جدا شدن از وسایل و سقوطها میتوانند منجر به آسیبهای حاد مانند پیچخوردگی، شکستگی و ضربههای مغزی شوند. هرچند نادر، اما برخی حوادث و سقوطها میتوانند منجر به آسیبهای جدی به سر، گردن و نخاع شوند.
رایجترین آسیبها کدامند؟
آسیبهای بالاتنه:
- دررفتگی شانه
- دررفتگی آرنج
- پیچخوردگی مچ دست
- آسیب مچ دست ژیمناستیک
- استئوکندریت دیسکان آرنج
آسیبهای پایینتنه:
- بیماری سیور (Sever’s disease)
- پیچخوردگی مچ پا
- آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL)
- آسیب منیسک
- شکستگی کنده شدن (Avulsion fracture)
- استئوکندریت دیسکان زانو یا مچ پا
- التهاب تاندون کشکک (زانو پرشی)
- سندرم سیندینگ لارسن یوهانسون (Sinding-Larsen-Johansson syndrome)
- بیماری ازگود اشلاتر (Osgood-Schlatter disease)
- استخوان ناویکولر فرعی دردناک
- استخوان اس تریگونوم
آسیبهای سر، گردن و کمر:
- اسپوندیلولیزیس (Spondylolysis)
- کمردرد
- ضربه مغزی (Concussion)
پیشگیری: تمرینات مناسب و استراحت کافی
والدین و مربیان میتوانند با تشویق به رعایت روشهای ایمن تمرینی، خطر آسیبدیدگی ژیمناستها را کاهش دهند.
- گرم کردن قبل از هر تمرین و مسابقه: گرم کردن شامل یک دویدن سبک یا تمرینات هوازی، کشش با تکنیک مناسب، و اجرای حرکات پایه ژیمناستیک با تمرکز بر فرم صحیح است.
- اجتناب از انجام حرکات پیچیده تا زمانی که آمادگی کافی داشته باشید: حرکات پیچیده نیاز به قدرت و آمادگی بدنی بیشتری دارند و احتمال بروز آسیب در صورت عدم آمادگی بالا میرود. مطالعات نشان دادهاند که با افزایش سطح در ژیمناستیک، احتمال آسیبدیدگی نیز بیشتر میشود.
- هر هفته زمانی را برای استراحت اختصاص دهید: در حالی که تمرین منظم اهمیت دارد، تمرینات مکرر و بیوقفه خطر آسیبدیدگی را افزایش میدهد. بدن نیاز به زمان برای استراحت و بازیابی دارد.
- در صورت بروز درد، به مربی یا والدین خود اطلاع دهید و به پزشک مراجعه کنید: نباید به خاطر درد تلاش کنید و خود را تحت فشار قرار دهید، چرا که این کار میتواند منجر به آسیبهای جدیتر شود.
- خواب کافی داشته باشید: آکادمی اطفال آمریکا توصیه میکند که بسته به سن و سطح فعالیت، بین ۸ تا ۱۲ ساعت خواب در شبانهروز داشته باشید. تحقیقات نشان دادهاند که ورزشکارانی که کمتر از ۸ ساعت خواب دارند، تقریباً دو برابر بیشتر در معرض آسیب قرار میگیرند. خستگی بیش از حد باعث افزایش احتمال بروز حادثه میشود.
- آب کافی بنوشید و تغذیه مناسبی داشته باشید: هیدراته ماندن و تغذیه مناسب به قوی ماندن ژیمناستها کمک میکند و خطر آسیبدیدگی را کاهش میدهد.
- لذت ببرید: ژیمناستیک باید سرگرمکننده باشد. اطمینان حاصل کنید که ژیمناست شما از زمان خود در تمرینات و مسابقات لذت میبرد.
تجهیزات ایمنی و نکات ایمنی
رعایت نکات زیر میتواند خطر آسیبدیدگی را کاهش دهد:
- بازرسی تمام تجهیزات در هر رویداد: اطمینان حاصل کنید که تجهیزات محکم و در شرایط خوبی قرار دارند. محل برگزاری مسابقات و تمرینات باید به اندازه کافی فاصله داشته باشند تا ورزشکاران با یکدیگر یا تجهیزات برخورد نکنند.
- استفاده از بلوکها و تشکهای محافظ و در نظر گرفتن کمربند ایمنی هنگام یادگیری مهارت جدید: با دقت به صحبتهای مربی خود گوش دهید و از تجهیزات اضافی استفاده کنید تا خطر آسیبدیدگی کاهش یابد.
- استفاده از مربی یا فردی برای حمایت، بهویژه هنگام یادگیری مهارتهای جدید.
- در صورت توصیه پزشک، از محافظهای مچ دست و بریسها استفاده کنید.
- اطمینان حاصل کنید که یک جعبه کمکهای اولیه مجهز در تمام مسابقات و تمرینات در دسترس باشد.
- پرسنل پزشکی را در مسابقات شناسایی کنید تا در صورت بروز وضعیت اضطراری بدانید که به کجا مراجعه کنید.
