زمانی که نام بدنسازی را میشنوید، اغلب به یاد مردان و زنان عضلانی و خوشفرم در روی صحنه میافتید.
در واقع، دشوار است که بدنسازی را تنها به جنبههای رقابتی آن محدود نکنید. اما این فعالیت بدنی فراتر از اینهاست و میتواند به بهبود زیباییشناختی بدن شما کمک کند.
برای شروع، هر کسی میتواند به بدنسازی بپردازد. علاوه بر این، شما میتوانید به عنوان بدنساز فعالیت کنید و به مسابقات نروید که فشار رقابتی را کاهش میدهد.
از طرف دیگر، یک مرحله پیشنهادی هنگام شروع این سطح از فعالیت بدنی، انجام آزمایش خون بدنسازی است تا دادههای پایهای را تهیه کنید. این ممکن است به نظر برسد که این ورزش بسیار فشرده است.
این ما را به سوال اصلی میرساند: آیا بدنسازی برای بدن مفید است یا خطرناک؟
ما به بررسی پاسخ این سوال و جزئیات لازم برای شروع بدنسازی به روش صحیح خواهیم پرداخت.
بدنسازی چیست؟
بدنسازی به معنای تقویت رشد عضلات از طریق ترکیبی از رژیم غذایی خاص، وزنهبرداری، تمرینات قلبی و عروقی و تمرینات مقاومتی است.
در بدنسازی رقابتی، این ورزش عمدتاً بهعنوان یک ورزش بصری مطرح میشود. بدنسازان ورزشی، فیزیک بدنی زیبای خود را به نمایش میگذارند.
برای رسیدن به این سطح از تناسب بدنی و تصویر کلی بدن، بدنسازان حرفهای به رژیم غذایی دقیق، پایش مداوم شامل آزمایشات خون بدنسازی و مشاورههای پزشکی و همچنین تمرینات فراوان نیاز دارند.
از سوی دیگر، اصطلاح بدنساز تنها به کسانی که در مسابقات رقابتی شرکت میکنند محدود نمیشود.
هر کسی که بر روی بهبود فیزیک خود کار میکند، صرفنظر از هدف نهایی خود، بهعنوان بدنساز شناخته میشود.
بنابراین، اگر میخواهید به فرم بدنی بهتری دست یابید، توده عضلانی خود را افزایش دهید و تناسب اندام خود را بهبود بخشید، میتوانید به بدنسازی بپردازید بدون اینکه وارد ورزشهای رقابتی شوید.
فواید سلامتی
در حالی که هدف شما در تبدیل شدن به یک بدنساز معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند، وضعیت سلامت شما باید ابتدا بررسی شود.
بدنسازی ممکن است شامل تمرینات شدیدی باشد که بسته به وضعیت سلامت شما، میتواند مزایای خوبی داشته باشد یا مشکلاتی ایجاد کند.
ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و اگر تأییدیه لازم را دریافت کردید، ممکن است از مزایای زیر بهرهمند شوید:
کاهش خطر بیماریهای قلبی
تمرینات مقاومتی، مانند وزنهبرداری که بخشی استاندارد از تمرینات بدنسازی است، راهی عالی برای بهبود متابولیسم و کاهش میزان چربیهای بدن و کلسترول اضافی است.
کاهش چربیهای احشایی (چربیهای موجود در اطراف ارگانهای داخلی) یک گام حیاتی در کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، چاقی و سایر بیماریهای مزمن است.
مطالعهای که توسط دانشگاه ایالتی آیووا انجام شده است، نشان داده است که وزنهبرداری مستقیماً خطر حملات قلبی و سکته مغزی را کاهش میدهد.
تنها نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که تمرینات باید به میزان معتدل انجام شوند، زیرا تمرینات بسیار شدید میتواند اثرات مثبت را معکوس کند.
علاوه بر این، تمرینات بدنسازی نه تنها به فرمدهی بدن کمک میکند بلکه میتواند به افزایش طول عمر نیز کمک کند.
پیشگیری از از دست دادن توده عضلانی
با افزایش سن، فیبرهای عضلانی تمایل به کاهش دارند.
از حدود سن ۳۰ سالگی، ممکن است هر ساله ۳٪ تا ۵٪ از توده عضلانی خود را از دست بدهید. این روند وقتی که عضلات در فعالیتهای بدنی استفاده نشوند، تسریع میشود.
بدنسازی شامل وزنهبرداری و تمرینات مقاومتی است که به استفاده و آسیب دیدن عضلات منجر میشود. شاید این به نظر متناقض بیاید، اما برای اینکه عضلات رشد کنند، نیاز به مقداری آسیب دارند.
هنگامی که این آسیبها رخ میدهد، فیبرهای عضلانی ترمیم میشوند و شروع به تکثیر کرده و توده عضلانی افزایش مییابد. این فرآیند در پزشکی به نام هایپرتروفی عضلانی شناخته میشود.
علاوه بر این، مصرف پروتئین نقش مهمی در ارتقای توده عضلانی ایفا میکند.
بر اساس تحقیقات، تمرینات بدنسازی همراه با مکملهای پروتئین میتواند بهبود قابل توجهی در توده عضلانی ایجاد کند.
از سوی دیگر، اگر فقط مکملهای پروتئین مصرف کنید بدون اینکه تحریک کافی از تمرینات بدنی دریافت کنید، ممکن است نتایج مشابهی نداشته باشید.
کاهش خطر پوکی استخوان و آرتروز
علاوه بر رشد عضلات، بدنسازی به حفظ سلامت استخوانها نیز معروف است.
تمرینات مقاومتی یکی از فعالیتهای بدنی است که از دست دادن استخوان را جلوگیری میکند.
همانطور که کاهش توده عضلانی با پیری و کمبود کلسیم یا ویتامین D مرتبط است، آسیبپذیری استخوانها نیز میتواند به دلیل پیری و کمبود مواد مغذی باشد.
با افزایش سن، یکی از تهدیدات رایج برای سلامت استخوانها، پوکی استخوان یا ضعف ساختار استخوانها است که منجر به شکستگیها و ترکهای استخوانی میشود.
برای حفظ چگالی استخوان مشابه به حفظ توده عضلانی، فشار به استخوانها نیز ضروری است. بنابراین، تمرینات قدرتی یک روش مؤثر برای کاهش خطرات پوکی استخوان است.
به همین ترتیب، بدنسازی میتواند به مدیریت آرتروز نیز کمک کند. رشد عضلات اطراف مفاصل از مفاصل محافظت کرده و از توسعه درد جلوگیری میکند.
ارتقای سلامت روان و بهزیستی
بدنسازی تنها به فواید فیزیکی محدود نمیشود؛ بلکه میتواند به سلامت روان و بهزیستی نیز کمک کند.
تمرینات قدرتی روشهای مؤثری برای تحریک ترشح مواد شیمیایی مغزی هستند که در تنظیم خلق و خو نقش دارند.
علاوه بر این، در مطالعهای که در مجله JAMA Psychiatry منتشر شده است، مشخص شده که تمرینات مقاومتی به طور قابل توجهی علائم افسردگی را کاهش میدهد.
همچنین، رژیم غذایی توصیهشده برای بدنسازان شامل حذف غذاهایی است که تولید این مواد شیمیایی مغزی را مختل میکنند.
در زمینه بدنسازی رقابتی، حضور در صحنه رقابت به عنوان یک عامل تقویت اعتماد به نفس برای بدنسازان، چه مرد و چه زن، محسوب میشود.
خطرات بالقوه
اگرچه بدنسازی میتواند فواید زیادی برای سلامت جسمی و روانی به همراه داشته باشد، اما مانند هر فعالیت فیزیکی دیگری، ممکن است خطراتی نیز داشته باشد که باید به آنها توجه کرد.
بدون شک، بدنسازی مزایای زیادی برای سلامت دارد.
اما مانند هر تمرین بدنی دیگر، اگر از مرز اعتدال فراتر بروید یا تمرینات را بدون احتیاط انجام دهید، ممکن است با مشکلاتی روبرو شوید.
و به جای کسب فواید بیشتر، ممکن است با آسیبهای زیر مواجه شوید:
آسیبهای تمرینی
اگر تکنیکهای تمرینی به درستی اجرا نشوند، احتمال بروز آسیبها بالا میرود.
برخی از آسیبهایی که ممکن است در طول تمرینات به آنها دچار شوید شامل تاندونیت آرنج، فتق دیسک، آسیب به زانو و آسیب به کمر است.
با این حال، در مقایسه با دیگر رشتههای ورزشی، موارد آسیب در بدنسازی رقابتی کمتر گزارش شده است.
عدم تعادل هورمونی
هورمونها نقش اساسی در دستیابی به فرم بدنی ایدهآل که بدنسازان به دنبال آن هستند، ایفا میکنند.
در طول تمرینات و ورزشها، دو نوع هورمون ترشح میشود: آنابولیک و کاتابولیک. هورمونهای آنابولیک انرژی مصرف میکنند و به رشد عضلات و استخوانها کمک میکنند.
برخی از بدنسازان برای افزایش تولید و جذب این هورمونها از مکملهایی مانند استروئیدها و پروتئینها استفاده میکنند، در حالی که برخی دیگر تمایل به تمرین بیش از حد دارند.
بدون تنظیم مناسب، ممکن است دچار عدم تعادل هورمونی شوید که میتواند به طور بحرانی بر متابولیسم شما تأثیر بگذارد.
به همین دلیل، آزمایشهای خون ضروری است تا اطمینان حاصل کنید که به نتایج مطلوب خود دست پیدا میکنید بدون اینکه سلامت خود را به خطر بیندازید.
انجام آزمایشهای تخصصی برای بدنسازان نه تنها به حفظ سلامت و تندرستی شما کمک میکند، بلکه به شما این امکان را میدهد که پیشرفت خود را با مقایسه دادههای پایه و نتایج فعلی خود بررسی کنید.
اختلال تصویر بدن
طبق تحقیقات، اختلال دیسمورفیا عضلانی بیشتر بر مردان بدنساز تأثیر میگذارد.
اختلال دیسمورفیا عضلانی که به نام آنورکسیای معکوس نیز شناخته میشود، به حالتی اشاره دارد که فرد به رغم شواهد واضح مبنی بر عکس آن، به طور مداوم احساس میکند که بدنش کوچکتر یا به اندازه کافی عضلانی نیست.
بدنسازان مبتلا به اختلال دیسمورفیا عضلانی ممکن است به طور مداوم به تمرینات، مصرف مکملها و رژیمهای غذایی غیرطبیعی ادامه دهند.
برای مدیریت اختلال دیسمورفیا عضلانی، این وضعیت به عنوان یک اختلال روانی درمان میشود. متخصصان پزشکی ممکن است داروها یا درمانهای خاصی را برای مدیریت آن تجویز کنند.
به طور خلاصه
اگر مزایا و معایب بدنسازی را بسنجید، به راحتی می توانید به این نتیجه برسید که می توانید سود بیشتری نسبت به ضرر داشته باشید.
علاوه بر این واقعیت که خطر این رشته در بی احتیاطی نهفته است، اگر به روش صحیح آن را انجام دهید، می توانید مزایای سلامتی آن را افزایش دهید.
برای شروع، حتماً آزمایش خون انجام دهید تا متوجه شوید که آیا پس از شروع تمرین، تغییرات مهمی در بدن شما وجود دارد یا خیر.
دوم، مطمئن شوید که به دنبال تایید پزشک خود هستید. سوم، با یک مربی حرفه ای کار کنید تا به دلیل اجرای ضعیف از صدمات جلوگیری کنید.
در نهایت، قبل از اینکه بدنسازی را دنبال کنید، در مورد اهداف خود کاملاً شفاف باشید.
آکادمی ویوا با ارائه برنامههای آموزش بدنسازی تخصصی و مبتنی بر آخرین متدهای علمی، به شما این امکان را میدهد تا با استفاده از روشهای پیشرفته و بهروز، تواناییهای خود را در عرصه بدنسازی به بالاترین سطح ارتقا دهید.